«Η χρήση των πάσης φύσεως εξαρτησιογόνων ουσιών αυξάνεται σήμερα συνεχώς, τόσο στον διεθνή χώρο όσο και στη χώρα μας, με θλιβερή συνέπεια έναν μεγάλο αριθμό θυμάτων που καθημερινά πληρώνουν τη μύησή τους στη χρήση αυτών των ουσιών με ό,τι πολυτιμότερο υπάρχει: την ίδια τη ζωή τους. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει μια εικόνα πανικού στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο, κάτι που έχει οδηγήσει στη λήψη μιας σειράς μέτρων από την πολιτεία, αλλά και στην ανάληψη πρωτοβουλιών με στόχο κυρίως την πρόληψη, τη θεραπεία και την κοινωνική επανένταξη. Οι πρωτοβουλίες όμως αυτές τις περισσότερες φορές εκδηλώνονται από άτομα που μικρή έως ουδεμία γνώση έχουν για τα “ναρκωτικά”, συχνά δεν γνωρίζουν καν τι σημαίνει “ναρκωτικό”, με κίνδυνο το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της σωστής ενημέρωσης να μετατρέπεται σε διαφήμιση. Στην αγορά κυκλοφορεί σήμερα ένας σχετικά μεγάλος αριθμός μονογραφιών για τα “ναρκωτικά”, που παρουσιάζουν το πρόβλημα, προσπαθούν να το εξηγήσουν και να προτείνουν λύσεις. Δεν υπάρχει όμως, εξ όσων γνωρίζω, μια μονογραφία που να συγκεντρώνει τη φαρμακολογία και την τοξικολογία των ουσιών αυτών με βάση τη σύγχρονη βιβλιογραφία. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει η παρούσα προσπάθεια. Τα υλικό επελέγη κατά τρόπο σχολαστικό από το δίτομο σύγγραμμά μου “Τοξικολογία”, ταξινομήθηκε από την αρχή με βάση τη φαρμακολογική δράση των ουσιών αυτών και συμπληρώθηκε με νέα βιβλιογραφικά δεδομένα, έτσι ώστε να μπορεί να δώσει στον αναγνώστη μια πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη εικόνα για τα εξαρτησιογόνα στο σύνολό τους».Αντ. Σ. Κουτσελίνης
ΠεριεχόμεναΠρόλογος xii Μέρος Α: Φαρμακολογία και τοξικολογία των εξαρτησιογόνων ουσιώνΚεφάλαιο 1. Γενικές έννοιες Ορισμοί 3Κεφάλαιο 2. Ψευδαισθησιογόνα Παραισθησιογόνα 51. Αλκαλοειδή της Ερνσιβώδονς Ολύρας 5 -LSD Morning glory seeds2. Παράγωγα της τρνπταμίνης 8 Ψιλοσίνη και Ψιλοσυμβίνη Βουφοχενίνη -DMT DET (Διαιθυλοχρυπχαμίνη)3. Παράγωγα της φαιννλαιθνλαμίνης 10 DOM STP (2,5-διμεθυλο-4-μεθυλαμφεχαμίνη) MDA (3,4-μεθυλενοδιοξυαμφεταμίνη) Μεσκαλίνη4. Διάφορα 12 Φαινκυκλιδίνη5. Κάνναβις 156. Kath 19Συνθετικά «ναρκωτικά» 24Designer drugs 241. Παράγωγα της αμφεταμίνης 26 -MDMA MDE ή MDEA -MBDB 4-ΜΤΑ2. Τρνπταμίνη και παράγωγα 283. E.S.D. »4. Συνθετικά οπιοειδή »5. Βενζοδιαζεπίνες »6. Φαινκνκλιδίνη »7. Μεθακοναλάνη »8. γ-υδροξυ βουτυρικό οξύ (GHB) » Club Drugs 29-MDMA γ-νδροξνβοντνρικο οξύ (GHB) Κεταμίνη Φλοννιτραζεπάμη ΜεθαμφεταμίνηΑντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών των ψευδαισθησιογόνων 31 Κεφάλαιο 3. Διεγερτικά του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος 331. Αμφεταμίνες 33 Υδροχλωρική μεθαμφεταμίνη Πεμολίνη Φαινφλουραμίνη2. Ξανθίνες 39 Καφεΐνη Αμινοφυλλίνη Θεοφυλλίνη-Θεοβρωμίνη3. Αλκαλοειδή τον ερυθράξνλον Κάκα 42 Κοκαΐνη Crack4. Άλλα διεγερτικά 51 Δοξαπράμη Νικεταμίδη ΣτρυχνίνηΚεφάλαιο 4. Κατασταλτικά του ΚΝΣ 531. Υπνωτικά 53 Ενώσεις τον βαρβιτουρικού οξέος Νεώτερα υπνωτικά μη βαρβιτουρικά2. Αγχολυτικά 66 Βενζοδιαζεπίνες -Μεπροβαμάτη3. Άλλα κατασταλτικά τον ΚΝΣ 71 Μεθακουαλόνη Ενυδρος χλωράληΚεφάλαιο 5. Εισπνεόμενες ουσίες (Inhalants ΙΝΗ) 73 Πτητικοί διαλύτες Αερολύματα Αέρια ΝιτρώδηΚεφάλαιο 6. Κατ'εξοχήν «ναρκωτικά» Οπιοειδή 791. Όπιο 792. Ναρκωτικά αναλγητικά-οπιοειδή 85 Μηχανισμός δράσεως των οπιοειδών 86 Δηλητηρίαση με ναρκωτικά αναλγητικά 88 Κεντρικό νευρικό σύστημα Καρδιαγγειακό σύστημα Γαστρεντερικό σύστημαΦάρμακα που ταξινομούνται ως ναρκωτικά αναλγητικά 90 Φυσικά αλκαλοειδή τον οπίου 91 ΜορφίνηΚωδεΐνη Ημισννθετικά οπιοειδή 94 ΗρωίνηΠενταζοκίνη Απο μορφίνη Βουπρενορφίνη Συνθετικά ναρκωτικά αναλγητικά 96 Παράγωγα της φαινυλοπιπεριδίνης Παράγωγα του διφαιλοεπτανίου3. Θεραπευτική αγωγή 98 Επείγοντα μέτρα 98 Μη ειδική θεραπεία 99 Ειδική θεραπεία 99 Ναλορφίνη και λεβαλορφάνη Ναλοξόνη Συμπτωματική αγωγή Πρόληψη και αντιμετώπιση πιθανών επιπλοκών Διαταραχές από τους πνεύμονεςΓαστρεντερικες διαταραχές Νεφρικές διαταραχές Άλλες διαταραχές Αποτοξίνωση-Υποκατάσταση 104 ΜεθαδόνηΛοφεξιδίνη Βουπρενορφίνη LAAM ΝαλτρεξόνηΣύνδρομο αποστέρηση νεογνών 110Κεφάλαιο 7. Κοινωνικά αποδέκτες εξαρτήσεις. Κάπνισμα-ΟινόπνευμαΚάπνισμα 111Αλκαλοειδή της νικοτίνης 111Χρόνια επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία 118Νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα Συσχέτιση καπνίσματος και νεοπλασιών Παθητικό κάπνισμαΣυσχέτιση καπνίσματος με μη νεοπλασματικά νοσήματα Επιπτώσεις του καπνίσματος στα νεογνά Γυναίκες που καπνίζουν Κύηση ΓαλουχίαΠρόσληψη νικοτίνης κατά την παιδική ηλικίαΕξάρτηση 122Τσίχλες νικοτίνηςΟινόπνευμα 123Φάρμακα και οδήγηση 129Κεφάλαιο 8. Πρόδρομες ουσίες 131Κεφάλαιο 9. Θάνατοι από ναρκωτικά 135 Θάνατοι που σχετίζονται έμμεσα με τα «ναρκωτικά» 137 Ιατροδικαστική διερεύνηση των θανάτων από ηρωίνη 137 Ο ρόλος τον τοξικολογικού εργαστηρίου στη διάγνωση μιας οξείας δηλητηριάσεως με «ναρκωτικά» 142Μέρος Β: Το πρόβλημα και η αντιμετώπιση τουΚεφάλαιο 10. Παράμετροι που προσδιορίζουν την επιρρέπεια στη χρήση των «ναρκωτικών» 147Μια διαχρονική θεώρηση 147Κεφάλαιο 11. Η αντιμετώπιση του προβλήματος 155Αντιμετώπιση 156 Πρόληψη 157 Η διάκριση «σκληρών» «μαλακών» «ναρκωτικών» Η νομιμοποίηση της χρήσης Η κατευθυνόμενη σννταγογρόφηση Η διάκριση μεταξύ χρήστη και λαθρεμπόρου Θεραπευτική αντιμετώπιση 164 Κοινωνική επανένταξη 164Μετρά καταστολής 165 Προγράμματα πρόληψης 166Ο ρόλος της οικογενείας 166Κεφάλαιο 12. Ο Νόμος 169 Βιβλιογραφία 171