Η αθλητική ψυχολογία αποτελεί έναν επιμέρους τομέα της ψυχολογίας που εστιάζει κατ’ εξοχήν στην αθλητική δραστηριότητα. Μελετά τη συμπεριφορά των ανθρώπων που ασχολούνται με την άσκηση και τον αθλητισμό. Καθώς ο αθλητισμός σχετίζεται τόσο με το σώμα και την άσκηση όσο και με την ψυχή και τις σκέψεις, ενδιαφέρον γεννάται στο πώς το άτομο διαχειρίζεται τις ψυχικές προκλήσεις, συνδυαστικά με τη σωματική καταπόνηση και την έντονη προσπάθεια. Το βιβλίο του Richard H. Cox προσεγγίζει την αθλητική ψυχολογία από κάθε πλευρά. Χωρισμένο σε έξι μέρη, ξεκινά με τις βασικές αρχές της αθλητικής ψυχολογίας και ξεναγεί τον αναγνώστη στο γνωστικό αυτό αντικείμενο. Συνεχίζει με τα κίνητρα και τους στόχους για την άσκηση και τον αθλητισμό και τη σχέση τους με την αυτοπεποίθηση του ατόμου. Παράλληλα, στην έκδοση αυτή δίνει έμφαση στη συμμετοχή των νέων στον αθλητισμό και αναπτύσσει τρόπους με τους οποίους η συμμετοχή αυτή θα συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη των νεαρών αθλητών. • Αναθεώρηση της οργάνωσης για πιο εύκολη χρήση. Τα κεφάλαια που περιείχαν σχετικό μεταξύ τους υλικό συγχωνεύθηκαν και ο συνολικός αριθμός των κεφαλαίων διατηρήθηκε στα 19.• Επικαιροποιημένο σε βάθος με έμφαση στις πιο πρόσφατες έρευνες, όπως υποδεικνύεται από τις 800 καινούργιες βιβλιογραφικές αναφορές.• Νέο ή διευρυμένο πρακτικό υλικό που αφορά σε θέματα όπως η εμπλοκή των γονέων στα αθλήματα νέων, η προκοινωνική συμπεριφορά, το μοντέλο πιθανοτήτων IZOF, την εκπαίδευση στην ενοποίηση του νου και του σώματος, και τις αρνητικές επιδράσεις του αθλητισμού και της άσκησης.• Ανώτερη κάλυψη της ψυχοβιολογίας του αθλητισμού και της άσκησης, του κρίσιμου ρόλου της προσοχής στον αθλητισμό, της τελειομανίας στον αθλητισμό και της προσέγγισης εγρήγορσης-αποδοχής-δέσμευσης στην εκπαίδευση δεξιοτήτων.• Παιδαγωγικά βοηθήματα στη μορφή βασικών όρων, εννοιών και εφαρμογών, ένα γλωσσάρι και ερωτήσεις κριτικής σκέψης σε κάθε κεφάλαιο.
ΠεριεχόμεναΠρόλογος xΠρόλογος ελληνικής έκδοσης xiiiΕυχαριστίες xiv1 Θεμέλια της αθλητικής ψυχολογίας 1Κεφάλαιο 1 Αθλητική ψυχολογία: επιστήμη και επάγγελμα 3Ορισμός της ψυχολογίας της άσκησης και του αθλητισμού 5Η ιστορία της αθλητικής ψυχολογίας στη Β. Αμερική 6Η ιστορία της αθλητικής ψυχολογίας στην Ευρώπη 8Η ανάπτυξη επαγγελματικών οργανισμών 8Το ζήτημα της πιστοποίησης της ειδικότητας 9Πεδίο δραστηριοτήτων του αθλητικού ψυχολόγου 11Η δεοντολογία της αθλητικής ψυχολογίας 11Θέματα πιστοποίησης στην αθλητική ψυχολογία 12Ζητήματα πολυπολιτισμικότητας που αφορούν στη φυλή 13Ζητήματα πολυπολιτισμικότητας σχετικά με το φύλο 15Περίληψη 19Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 20Γλωσσάρι 21Κεφάλαιο 2 Η προσωπικότητα ως θεμελιώδες χαρακτηριστικό του ατόμου 23Ορισμός της προσωπικότητας 24Θεωρίες προσωπικότητας 24Μέτρηση της προσωπικότητας 26Προσωπικότητα και αθλητική επίδοση 32Το μοντέλο αλληλεπίδρασης 38Περίληψη 40Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 41Γλωσσάρι 412 Τα κίνητρα στον αθλητισμό και στην άσκηση 43Κίνητρα και αυτοπεποίθηση στον αθλητισμό 46Μοντέλα αυτοπεποίθησης 47Η αυτοπεποίθηση στην αθλητική ψυχολογία 54Μία ολοκληρωμένη θεωρία κινήτρων για τον αθλητισμό και την άσκηση 59Ερευνητικά δεδομένα που στηρίζουν το ολοκληρωμένο μοντέλο κινήτρων 67Θεωρία γνωστικής αξιολόγησης 68Περίληψη 72Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 73Γλωσσάρι 73Κεφάλαιο 4 Η θεωρία της προοπτικής των στόχων 76Προσανατολισμοί των στόχων επίτευξης 77Η αναπτυξιακή φύση του προσανατολισμού των στόχων 78Μέτρηση του προσανατολισμού των στόχων 79Εμπλοκή στον στόχο 81Κλίμα παρακίνησης 82Προσανατολισμός στον στόχο και ηθική λειτουργία 85Τα χαρακτηριστικά του προσανατολισμού στόχων προς το έργο και προς το εγώ 87Η υπόθεση αντιστοίχισης 89Προσανατολισμός στον στόχο: προγενέστερα και επακόλουθα 91Περίληψη 93Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 95Γλωσσάρι 95 Κεφάλαιο 5 Αθλητισμός και νέοι 97Οφέλη του νεανικού αθλητισμού και λόγοι για τους οποίους συμμετέχουν τα παιδιά 99Πιθανοί αρνητικοί παράγοντες που σχετίζονται με την εμπειρία του αθλητισμού των νέων 100Γιατί οι νέοι αποσύρονται από τον αθλητισμό 103Σχέσεις με προπονητή γονείς και ομηλίκους 105Προοπτική στόχου και παρακινητικό κλίμα 111Ζητήματα που αφορούν στην ανάπτυξη ενός προγράμματος νεανικού αθλητισμού 112Περίληψη 117Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 118Γλωσσάρι 1183 Επιδράσεις της προσοχής του συναισθήματος και της διάθεσης κατά την εκτέλεση 121Κεφάλαιο 6 Προσοχή και συγκέντρωση στον αθλητισμό 122Επεξεργασία πληροφοριών 123Μνημονικά συστήματα 124Μέτρηση πληροφοριών 125Επιλεκτική προσοχή 127Περιορισμένη ικανότητα επεξεργασίας πληροφοριών 128Περιορισμός της προσοχής 130Αθλητές «μέσα στη ζώνη» 133Μηχανισμοί που ερμηνεύουν τη σχέση μεταξύ προσοχής και απόδοσης 136Μέτρηση της συγκέντρωσης της προσοχής 140Εκπαίδευση στον έλεγχο της προσοχής 141Συνδετικό έναντι αποσυνδετικού στυλ προσοχής 144Περίληψη 146Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 147Γλωσσάρι 148Κεφάλαιο 7 Σχέσεις μεταξύ άγχους στρες και διάθεσης 153Διάκριση μεταξύ του παρατηρούμενου συναισθήματος του συναισθήματος του άγχους της διάθεσης και του στρες 152Η πολυδιάστατη φύση του άγχους 153Η διαδικασία του στρες και οι πρόδρομοι του άγχους κατάστασης 154Μέτρηση του άγχους 156Ο χρόνος έως τον αγώνα και το προαγωνιστικό άγχος 159Η τελειομανία στον αθλητισμό 160Η σχέση μεταξύ διέγερσης και αθλητικής απόδοσης 163Κατάσταση διάθεσης και αθλητική απόδοση 168Περίληψη 175Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 176Γλωσσάρι 176Κεφάλαιο 8 Εναλλακτικές προτάσεις στη θεωρία του ανεστραμμένου U 179Πολυδιάστατη θεωρία άγχους του Martens 180Θεωρία καταστροφής των Fazey και Hardy 181Θεωρία ατομικής ζώνης βέλτιστης λειτουργικότητας (IZOF) του Hanin 184Ψυχολογική Ροή: Η βέλτιστη εμπειρία 191Θεωρία της κατεύθυνσης του άγχους του Jones 194Θεωρία μεταστροφών του Apter 197Περίληψη 202Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 203Γλωσσάρι 2034 Γνωστικές και συμπεριφορικές παρεμβάσεις 207Κεφάλαιο 9 Στρατηγικές του στρες και παρέμβασης στον αθλητισμό 207Στρατηγικές αντιμετώπισης του στρες στον αθλητισμό 208Ο αυτοδιάλογος ως παρέμβαση 216Στρατηγικές χαλάρωσης στον αθλητισμό 220Στρατηγικές ενεργοποίησης της διέγερσης 229Περίληψη 234Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 236Γλωσσάρι 236Κεφάλαιο 10 Στοχοθεσία στον αθλητισμό 239Τυπολογία και αποτελεσματικότητα των στόχων 240Οι λόγοι για τους οποίους η στοχοθεσία οδηγεί σε βελτιωμένη απόδοση 242Αρχές αποτελεσματικής στοχοθεσίας 244Η ομαδική προσέγγιση στον καθορισμό στόχων 249Οι συχνότερες παγίδες στον καθορισμό στόχων 252Σχέσεις στοχοθεσίας αυτοκαθορισμού και προοπτικής στόχου 254Τι μπορεί να μας διδάξει ο πετυχημένος αθλητής σχετικά με τη στοχοθεσία 256Περίληψη 256Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 257Γλωσσάρι 258Κεφάλαιο 11 Νοερή απεικόνιση και ύπνωση στον αθλητισμό 260Ορισμός της νοερής απεικόνισης 261Η νοητική άσκηση ως τρόπος νοερής απεικόνισης 263Ενδείξεις που αποδεικνύουν τα αποτελέσματα της νοερής απεικόνισης 264Θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες η νοερή απεικόνιση είναι αποτελεσματική 264Τα 4 ερωτήματα της εφαρμοσμένης νοερής απεικόνισης στον αθλητισμό 266Μέτρηση της νοερής απεικόνισης 273Η ανάπτυξη δεξιοτήτων νοερής απεικόνισης 273Γνωστικά συμπεριφορικά προγράμματα παρέμβασης που χρησιμοποιούν τη νοερή πεικόνισηκαι τη χαλάρωση 275Ύπνωση στον αθλητισμό 279Περίληψη 285Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 286Γλωσσάρι 287Κεφάλαιο 12 Εκπαίδευση σε ψυχολογικές δεξιότητες 289Χαρακτηριστικά ψυχολογικών δεξιοτήτων του διακεκριμένου αθλητή 290Μοντέλα ανάπτυξης ψυχολογικών δεξιοτήτων 293Η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων ψυχολογικής παρέμβασης 295Η διαφοροποίηση μεταξύ ψυχολογικών μεθόδων και δεξιοτήτων 297Η μέτρηση των ψυχολογικών δεξιοτήτων 298Δεοντολογία της Αθλητικής Ψυχολογίας 299Προσφέροντας υπηρεσίες αθλητικής ψυχολογίας 300Εκπαιδευτικό πρόγραμμα ψυχολογικών δεξιοτήτων 304Γενίκευση των μεθόδων αθλητικής ψυχολογίας σε άλλους τομείς εφαρμογών 310Περίληψη 311Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 312Γλωσσάρι 3125 Η κοινωνική ψυχολογία του αθλητισμού 315Κεφάλαιο 13 Επιθετικότητα και βία στον αθλητισμό 319Ορισμός της επιθετικότητας 318Θεωρίες για την επιθετικότητα 320Η επίδραση της κάθαρσης 323Μέτρηση της επιθετικότητας 324Η βία των οπαδών 324Επιδράσεις της επιθετικότητας στην απόδοση 325Περιστασιακοί παράγοντες βίας στον αθλητικό χώρο 327Μειώνοντας την επιθετικότητα στον αθλητισμό 329Περίληψη 331Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 331Γλωσσάρι 332Κεφάλαιο 14 Οι επιδράσεις των θεατών και της αυτοπαρουσίασης στον αθλητισμό 333Κοινωνική διευκόλυνση 334Επιδράσεις ενός διαδραστικού κοινού στην απόδοση 334Η επίδραση της αυτοπαρουσίασης στον αθλητισμό 340Περίληψη 344Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 344Γλωσσάρι 345Κεφάλαιο 15 Συνοχή ομάδας και αθλητισμός 346Παράγοντες καθορισμού της συνοχής της ομάδας 347Εννοιολογικό μοντέλο συνοχής 349Μέτρηση της συνοχής 349Παράγοντες καθορισμού της συνοχής 350Συνέπειες της συνοχής της ομάδας 353Αναπτύσσοντας τη συνοχή της ομάδας 356Περίληψη 360Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 360Γλωσσάρι 361Κεφάλαιο 16 Ο ηγετικός ρόλος στον αθλητισμό 362Θεωρίες ηγεσίας σύστημα ταξινόμησης 363Αθλητικά μοντέλα ηγεσίας ειδικά της κατάστασης 372Πρόγνωση των αποτελεσμάτων καθοδήγησης μέσω της αποτελεσματικότητας και της επάρκειας του προπονητή 379Συμβατότητα και επικοινωνία Προπονητή-Αθλητή 381Περίληψη 385Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 386Γλωσσάρι 3876 Η ψυχολογία του αθλητισμού και της άσκησης 389Κεφάλαιο 17 Ψυχολογία της άσκησης 390Παράγοντες που επηρεάζουν τα ψυχολογικά οφέλη της άσκησης 391Θετικές επιδράσεις της άσκησης στη γνωστική λειτουργία 397Θεωρητικές ερμηνείες για τη σχέση μεταξύ της άσκησης και της βελτιωμένης ψυχικής υγείας 399Η προσκόλληση στην άσκηση και οι καθοριστικοί παράγοντες της συμπεριφοράς στην άσκηση 401Θεωρίες για τη συμπεριφορά άσκησης 405Η καλή φυσική κατάσταση ως ρυθμιστής του στρες της καθημερινής ζωής 414Το ανοσοποιητικό σύστημα ο καρκίνος ο HIV και η άσκηση 416Το κοινωνικό άγχος για τη διάπλαση του σώματος η σωματική αυτοαντίληψη και η εικόνα του σώματος 419Περίληψη 422Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 423Γλωσσάρι 424Κεφάλαιο 18 Η ψυχολογία των αθλητικών τραυματισμών και του τερματισμού της αθλητικής σταδιοδρομίας 426Ψυχολογικοί προγνωστικοί δείκτες του αθλητικού τραυματισμού 427Ψυχολογική απόκριση στον τραυματισμό και στην αποκατάσταση 431Τερματισμός της αθλητικής σταδιοδρομίας λόγω τραυματισμού και άλλων αιτιών 440Περαιτέρω προβληματισμοί 443Περίληψη 445Ερωτήσεις κριτικής σκέψης 446Γλωσσάρι 446 Κεφάλαιο 19 Αρνητικές πτυχές του αθλητισμού και της άσκησης 448Κατάχρηση ουσιών στον αθλητισμό και στην άσκηση 449Εξάρτηση από την άσκηση 457Διατροφικές διαταραχές και σωματική δραστηριότητα 459Μυϊκή δυσμορφία 465Εξουθένωση στον αθλητισμό και στην άσκηση 466Περίληψη 474Ερωτήσεις κρίσεως 474Γλωσσάρι 475Παραπομπές 477Πηγές εικόνων 536Ευρετήριο 537