Το βιβλίο αυτό προορίζεται αρχικά για τους φοιτητές της Φαρμακευτικής, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «εργαλείο» και από φοιτητές συναφών γνωστικών αντικειμένων.
Αποτελεί ένα ουσιαστικό βοήθημα για κάθε επιστήμονα γενικότερα, είτε εργάζεται στη βιομηχανία των φαρμάκων ή καλλυντικών είτε ασχολείται ερευνητικά με θέματα φαρμακευτικής τεχνολογίας-νανοτεχνολογίας.
Περιλαμβάνει εισαγωγικές έννοιες Φυσικοχημείας, θέματα Φαρμακευτικής φυσικής και θεωρητικά κεφάλαια που αποτελούν τη βάση για την κατάλληλη μορφοποίηση των φαρμακευτικών ουσιών. Επίσης, περιλαμβάνει κεφάλαια με αντικείμενο τη Νανοτεχνολογία, η οποία αποτελεί τομέα αιχμής για την ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών προϊόντων. Τα προϊόντα αυτά χαρακτηρίζονται από καινοτόμο τεχνολογία υψηλού επιπέδου και από συνεχώς αυξανόμενη εφαρμογή.

Περιεχόμενα
Πρόλογος νii
1 Μετρολογία
1. Μονάδες μετρήσεως μήκους 2
2. Μονάδες μετρήσεως επιφανείας 2
3. Μονάδες μετρήσεως όγκου 3
4. Μονάδες μετρήσεως μάζας 4
5. Ξένες μονάδες μετρήσεως φαρμακευτικών ουσιών 4
6. Εμπειρικές δοσομετρικές μονάδες 5
7. Σταγόνα Σταγονόμετρα 6
8. Παράγωγες μονάδες μετρήσεως 7
9. Μαθηματικές σχέσεις 7
9.1. Δυνάμεις και ιδιότητες αυτών 7
9.2. Ρίζες και ιδιότητες αυτών 8
9.3. Λογάριθμοι και ιδιότητες αυτών 9
9.3. Τριγωνομετρικοί αριθμοί και σχέσεις αυτών 10
9.4. Στατιστικές μέθοδοι και ανάλυση σφαλμάτων 10
10. Προβλήματα 13
2 Εισαγωγικές έννοιες φυσικοχημείας
1. Στοιχεία θερμοδυναμικής και θερμοχημείας 16
2. Διατήρηση της ενέργειας: Πρώτος θερμοδυναμικός νόμος 16
3. Θερμοδυναμικά μεγέθη 17
4. Εσωτερική ενέργεια έργο και μεταβολές θερμότητας 18
5. Μεταβολές θερμότητας υπό σταθερή πίεση και σταθερό όγκο 19
6. Αντιστρεπτές θερμοδυναμικές μεταβολές: Μέγιστο έργο 21
7. Αδιαβατικές μεταβολές 22
8. Θερμοχημεία 26
9. Επίδραση της θερμοκρασίας στη μεταβολή της ενθαλπίας ΔΗ 27
10. Εντροπία και δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος 29
11 .Συσχέτιση της εντροπίας με την ενθαλπία και την ελεύθερη ενέργεια 31
12. Τρίτος θερμοδυναμικός νόμος και η έννοια της απόλυτης εντροπίας 32
13. Προβλήματα 33
3 Καταστάσεις της ύλης
1. Αέρια κατάσταση 36
1.1. Νόμοι των αερίων 36
1.2. Νόμος του Boyle (1662) 36
1.3. Νόμος των Charles και Gay-Lussac 37
1.4. Καταστατική εξίσωση των ιδανικών αερίων 38
1.5. Νόμος του Dalton 39
1.6. Θερμοχωρητικότητα των αερίων 41
1.7. Σπουδαιότητα των νόμων των αερίων 41
2. Στερεά κατάσταση 42
2.1. Μακροσκοπικές ιδιότητες των στερεών 42
2.2. Σχήματα και μεγέθη κρυστάλλων 42
2.3. Ταξινόμηση στερεών κρυσταλλικών ουσιών 44
2.4. Θερμοχωρητικότητα στερεών ουσιών (Εξίσωση Debye Νόμος Dulong και Petit) 45
3. Υγρή κατάσταση 47
3.1. Κινητική θεωρία των υγρών 47
3.2. Ενεργειακές μεταβολές κατά την αλλαγή φάσεων 48
3.3. Κατάσταση ισορροπίας μεταξύ υγρού και των ατμών του 49
3.4. Επίδραση της θερμοκρασίας στην τάση των ατμών 50
4. Δεσμικές καταστάσεις 52
4.1. Είδη δεσμών 52
4.2. Διαμοριακές επιδράσεις 53
5. Προβλήματα 55
Μικρομερή σωματίδια Κάνεις
1. Εισαγωγικές έννοιες 58
2. Μέγεθος σωματιδίων 58
3. Τρόποι εκφράσεως διαμέτρου σωματιδίων 59
4. Μέτρηση μεγέθους σωματιδίων 60
4.1. Με μικροσκόπιο 60
4.2. Με αναλυτικά κόσκινα 60
4.3. Μέθοδος καθιζήσεως 62
4.4. Με μέτρηση του όγκου των σωματιδίων 67
4.5. Με υπολογισμό της ειδικής επιφάνειας των σωματιδίων 68
5. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων μετρήσεων μεγέθους σωματιδίων 73
5.1. Μέσο μέγεθος σωματιδίων 74
5.2. Κατανομή συχνότητας μεγεθών 77
6. Υπολογισμός στατιστικών διαμέτρων με τις εξισώσεις Hatch Choate 82
7. Όγκος κόνεως και σωματιδίων 83
8. Πυκνότητα κόνεως και σωματιδίων 84
9. Πορώδες κόνεων και σωματιδίων 84
10. Διάταξη σωματιδίων σε ένα στρώμα κόνεως 86
11. Τα μικρομερή σωματίδια στη Φαρμακευτική 87
12. Ρεολογία κόνεων 90
12.1 .Θεμελιώδεις ιδιότητες 90
12.2.Παράγωγες ιδιότητες 92
13. Προβλήματα 100
5 Ανάμιξη κόνεων και κοκκίων
1. Ορισμοί 106
2. Μηχανισμός της ανάμιξης 106
3. Συνθήκες ανάμιξης 107
4. Ιδιότητες των κόνεων που επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία της ανάμιξης 108
5. Τύποι αναμικτηρίων που χρησιμοποιούνται στη Φαρμακευτική 110
6 Λειοτρίβηση στερεών φαρμακευτικών ουσιών
1. Ορισμοί 114
2. Μηχανήματα λειοτριβήσεως που χρησιμοποιούνται στη Φαρμακευτική 114
3. Μηχανισμός της μειώσεως του μεγέθους των σωματιδίων 119
4. Παράγοντες που δρουν επί της μειώσεως του μεγέθους των σωματιδίων 120
5. Δαπάνη ενέργειας κατά τη μείωση του μεγέθους των σωματιδίων 121
6. Προβλήματα 123
7 Ξήρανση στερεών φαρμακευτικών ουσιών
1. Εισαγωγικές έννοιες 126
2. Τύποι ξηραντηρίων που χρησιμοποιούνται στη Φαρμακευτική 127
Τεχνολογία
3. Προσδιορισμός υγρασίας 131
4. Προβλήματα 132
8 Διαλύματα Διαλυτότητα φαρμακευτικών ουσιών
1. Εισαγωγικές έννοιες 134
1.1. Έκφραση της συγκεντρώσεως 134
2. Τύποι διαλυμάτων 134
3. Διαλυτότητα φαρμακευτικών ουσιών 137
3.1. Πολικότητα διαλυτών πρωτικός και απρωτικός χαρακτήρας επιδιαλύτωση πολωσιμότητα 138
3.2. Διαλυτότητα φαρμακευτικών ενώσεων με όξινο χαρακτήρα 140
3.3. Διαλυτότητα φαρμακευτικών ενώσεων με βασικό χαρακτήρα 141
3.4. Επίδραση της θερμοκρασίας στη σταθερά διαστάσεως ρΚα 143
3.5. Επίδραση της μεταβολής της εντροπίας και της ελεύθερης ενέργειας στις τιμές ρΚα 143
3.6 Επίδραση του διαλύτη στην κινητική των αντιδράσεων 145
4. Στάδια εμπλεκόμενα κατά τη διαδικασία της διάλυσης 145
4.1 Ρυθμός διαλυτοποιήσεως 146
4.2 Ποσοτική έκφραση της διαλυτότητας 146
4.3 Παράγοντες που επηρεάζουν το βαθμό διαλυτοποιήσεως 147
4.4 Κατανομή διαλυτής ουσίας σε μίγμα μη αναμιγνυόμενων υγρών 149
4.5. Αθροιστικές ιδιότητες των διαλυμάτων 154
4.6. Εφαρμογές των αθροιστικών ιδιοτήτων των διαλυμάτων 158
4.7. Ηλεκτρικές ιδιότητες των διαλυμάτων 160
5. Υδατικά διαλύματα pΗ 161
5.1. Διαλύματα οξέων 162
5.2. Διαλύματα βάσεων 164
5.3. Διαλύματα αμφολυτών 166
5.4. Διαλύματα αλάτων 168
6. Προσδιορισμός του ρ Η των υδατικών διαλυμάτων 174
7. Ρυθμιστικά διαλύματα 175
7.1. pΗ ρυθμιστικών διαλυμάτων 175
8. Προβλήματα 178
9 Συστήματα διασποράς Ενδοεπιφανειακά φαινόμενα
1. Εισαγωγικές έννοιες 182
2. Τύποι συστημάτων διασποράς 182
3. Ενδοεπιφανειακά φαινόμενα 182
3.1. Επιφάνεια και ενδοεπιφανειακές τάσεις 183
3.2. Ελεύθερη επιφανειακή ενέργεια 186
3.3. Διαφορά πίεσης στις κυρτές ενδοεπιφάνειες 187
3.4. Προσδιορισμός της επιφανειακής και ενδοεπιφανειακής τάσεως 188
3.5. Συντελεστής διασποράς 194
3.6. Προσρόφηση στις υγρές ενδοεπιφάνειες 199
3.7. Σύστημα υδρόφιλης-λιπόφιλης ταξινόμησης HLB (Hydrophil Lipophil Balance) 201
3.8. Τύποι μεμβρανών μονομοριακής φύσεως στις υγρές επιφάνειες
208
3.9. Προσρόφηση σε στερεές ενδοεπιφάνειες 218
3.10. Διαβροχή 227
3.11 .Επίφανείοδραστικές ουσίες 231
3.12.Ηλεκτρικές ιδιότητες των ενδοεπιφανειών 233
4. Φάρμακοτεχνικές εφαρμογές συστημάτων διασποράς 238
4.1. Αερολύματα (Aerosols) 238
4.2. Γαλακτώματα 239
4.3. Μικρογαλακτώματα 244
4.4. Εναιωρήματα 247
4.5. Συντήρηση φαρμακευτικών γαλακτωμάτων και εναιωρημάτων 250
5. Προβλήματα 255
10 Ρεολογία
1. Εισαγωγικές έννοιες 262
2. Κατηγορίες ρευστών συστημάτων ανάλογα με τις ρεολογικές τους ιδιότητες 262
2.1. Νευτωνικά συστήματα 264
2.2. Μη νευτωνικά συστήματα 266
2.3. Οιξοτροπία 272
2.4. Αντί Οιξοτροπία 275
2.5. Τρόποι μετρήσεως της θιξοτροπίας 275
2.6. Πολλαπλό ρεόγραμμα 277
2.7. Μέθοδοι προσδιορισμού του ιξώδους 279
2.8. Ιδιότητες ροής συστημάτων διασποράς 286
3. Προβλήματα 288
11 Κολλοειδή συστήματα διασποράς
1. Εισαγωγικές έννοιες 292
2. Τύποι κολλοειδών συστημάτων 292
2.1. Υδρόφοβα κολλοειδή 292
2.2. Υδρόφιλα κολλοειδή 293
3. Κατάταξη των κολλοειδών συστημάτων 295
4. Σταθερότητα κολλοειδών συστημάτων 296
5. Κολλοειδή συστήματα και οι εφαρμογές τους στις βιοεπιστήμες 300
6. Κολλοειδή συστήματα και εφαρμογές τους στη Φαρμακευτική Επιστήμη 301
7. Κολλοειδή συστήματα μεταφοράς και αποδέσμευσης βιοδραστικών μορίων 303
7.1. Κατάταξη κολλοειδών συστημάτων μεταφοράς και αποδέσμευσης βιοδραστικών μορίων 303
12 Φαρμακευτική νανοτεχνολογία
1. Εισαγωγικές έννοιες 308
1.1. Νανοσωματίδια 308
1.2. Διαδικασία παραγωγής των νανοσωματιδίων 311
1.3. Χαρακτηρισμός των νανοσωματιδίων 314
1.4. Εφαρμογές στη Φαρμακευτική και Ιατρική 317
2. Πολυμερικά κολλοειδή 4ης γενιάς: Δενδριμερή συστήματα μεταφοράς και αποδέσμευσης βιοδραστικών μορίων 319
2.1. Εισαγωγικές έννοιες 319
2.2. Περιγραφή δενδριμερικών συστημάτων 320
2.3. Τα δενδριμερή ως συστήματα μεταφοράς και αποδέσμευσης βιοδραστικών μορίων 323
2.4. Η δυνατότητα της πολλαπλής σύνδεσης (multivalency 329
or poly valency) σαν βάση για την ανάπτυξη δενδριμερών
με φαρμακευτικές ιδιότητες
3. Λιπιδικά κολλοειδή συστήματα μεταφοράς και αποδέσμευσης βιοδραστικών μορίων 330
3.1. Δομή βιολογικών μεμβρανών 330
3.2. Λιπίδια 333
3.3. Φωσφολιπίδια 334
3.4. Χοληστερόλη 341
3.5. Θεωρία των υγρών κρυστάλλων 343
3.6. Θερμική ανάλυση Πολυμορφισμός 346
3.7. Κρυσταλλική δομή των φωσφολιπιδίων 349
4. Λιποσώματα 353
4.1. Κατάταξη των λιποσωμάτων 355
4.2. Παράγοντες που καθορίζουν τις ιδιότητες των λιποσωμάτων 358
4.3. Θερμοτροπικές ιδιότητες των δομικών λιπιδικών μονάδων (φωσφολιπιδίων) των λιποσωμάτων 358
4.4. Μεθοδολογία παρασκευής λιποσωμάτων 359
4.5. Μέθοδοι παρασκευής λιποσωμάτων 360
4.6. Μηχανισμός σχηματισμού των λιποσωμάτων 361
4.7. Φυσικο-Χημικός χαρακτηρισμός και σταθερότητα των λιποσωμάτων 362
4.8. Λυοφιλοποίηση των λιποσωμάτων 366
4.9. Αλληλεπίδραση φαρμακευτικών μορίων με λιπιδικές διπλοστοιβάδες 366
4.10. Ανοσολιποσώματα 369
4.11 .Εφαρμογές των λιποσωμάτων 370
4.12. Εφαρμογές των λιποσωμάτων στη Φαρμακευτική και Ιατρική 371
4.13. Οδηγίες για την καλή Βιομηχανική παραγωγή λιποσωμιακών φαρμάκων 372
Βιβλιογραφία 377