Υπάρχουν πολλά βιβλία για το παιδί, το αναπτυσσόμενο άτομο και τις σχέσεις του με τους «μεγάλους» του, τα σημαντικά του πρόσωπα (γονείς, παιδίατροι, δάσκαλοι, παιδαγωγοί). Τους ονομάζουμε σημαντικά πρόσωπα ή πρόσωπα-κλειδιά για τα αναπτυσσόμενα άτομα, γιατί διαδραματίζουν έναν σημαντικά θετικό ή αρνητικό ρόλο στη βιο-ψυχοκοινωνικά υγιή και ευλειτουργική τους αναπτυξιακή πορεία. Τότε, γιατί ένα ακόμα; Το βιβλίο αυτό είναι το προϊόν πολλών συζητήσεων μεταξύ μιας ψυχιάτρου-ψυχοφυσιολόγου και μιας παιδιάτρου. Οι συγγραφείς παρουσιάζουν μια σύνθεση πειραματικά τεκμηριωμένων δεδομένων και κλινικών παρατηρήσεων της παιδιατρικής της αναπτυξιακής παιδιατρικής και των επιστημών του εγκεφάλου. Υποστηρίζουν τα εξής: η ποιότητα της αναπτυξιακής πορείας του ανθρώπου διαμορφώνεται από τις λειτουργίες του εγκεφάλου που εξάγουν προσωπικά συμπεράσματα από τη συνεργητική ή μη, επικοινωνιακή σχέση του «κοινωνικού περιβάλλοντος» - με το αναπτυσσόμενο άτομο. Έτσι, δημιουργούν την ποιότητα της βιογραφίας του αναπτυσσόμενου ατόμου· αυτή διαμορφώνει όλες τις βιοψυχοκοινωνικά υγιείς ή αποκλίνουσες διαστάσεις της συμπεριφοράς του ατόμου.
ΠεριεχόμεναΜέρος Α: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος και η αναπτυξιακή πορεία της συμπεριφοράς του ατόμου1. Εισαγωγή 32. Γιατί χρειαζόμαστε ένα μοντέλο 73. Το μοντέλο των λειτουργιών του ανθρώπινου εγκεφάλου που δημιουργεί την βιογραφία 133.1. Το επιστημολογικό πλαίσιο του μοντέλου: οι προτάσεις της θεωρίας των έμβιων (ζώντων) συστημάτων (living systems theory) 173.2. Η βιο-ψυχοκοινωνική ολότητα του ανθρώπου μέσα στο επιστημολογικό πλαίσιο της θεωρίας των έμβιων συστημάτων: πέραν της διχοτόμησης της ανθρώπινης φύσης 214. Η συμβολή της ανθρώπινης φύσης στην αναπτυξιακή πορεία ατόμων: τι φέρνει το νεογέννητο μαζί του 294.1. Το επικοινωνιακό κύκλωμα του ανθρώπου 345. Η συμβολή του εγκεφάλου στην αναπτυξιακή πορεία ατόμων 535.1. Ο νεοφλοιός και οι μαθησιακές και μνημονικές του 57 λειτουργίες: η εξαρτώμενη από την εμπειρία πλαστικότητα5.2. Τι συμβολίζουν (τι προσωποποιούν) τα μνημονικά ίχνη 605.3. Η οντογένεση των συναισθημάτων είναι αδιαχώριστο μέλος της οντογένεσης της βιογραφίας 666. Η συμβολή των σημαντικών προσώπων στην αναπτυξιακή πορεία του ατόμου 75Μέρος Β: Το αναπτυσσόμενο άτομο (νεογνό -βρέφος νήπιο παιδί έφηβος) και η σημασία των επικοινωνιακών του σχέσεων με τα σημαντικά του πρόσωπα «πρόσωπα-κλειδιάα»1. Εισαγωγή 892. Οπτική γωνία σημαντικών προσώπων 992.1. Ποια ονομάζουμε σημαντικά πρόσωπα-«πρόσωπα-κλειδιά» για τα αναπτυσσόμενα άτομα 1012.2. Πως δημιουργείται η βιογραφία του ανθρώπου και πως η βιογραφία των σημαντικών προσώπων (πρώην αναπτυσσόμενα άτομα) διαμορφώνει τις σχέσεις τους με τα αναπτυσσόμενα άτομα 106 2.3. Παράγοντες-αιτίες που συμβάλλουν στη δημιουργία της βιογραφίας κάθε ατόμου σημαντικού προσώπου (πρώην αναπτυσσόμενου ατόμου) 1082.4. «Γνώσεις κλειδιά» για τα «πρόσωπα κλειδιά» γονείς (κατά προτίμηση μελλοντικούς γονείς) 1252.5. Πως και γιατί «στραβώνουν» τα πράγματα. Πως δύο καλές «προθέσεις» γονιός -παιδί οδηγούν σε αδιέξοδα δυσλειτουργίες ή και σε παθολογία «Χαμένοι στη μετάφραση» 1372.6. Γιατί και πως «στραβώνουν» οι σχέσεις των αναπτυσσόμενων ατόμων κατά την σχολική προ και εφηβική ηλικία με το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον: η νέα νοσολογία 1452.7. Ο ρόλος των σημαντικών προσώπων-παιδιάτρων για την υγιή αναπτυξιακή πορεία του ατόμου – πρωτογενής προλήψη 1563. Οπτική γωνία αναπτυσσόμενου ατόμου νεογνού βρέφους νήπιου παιδιού εφήβου 1593.1. Νεογνό – Βρέφος – Νήπιο – Παιδί Τι θα έλαγε αν μπορούσε να μιλήσει με «οργανωμένο λόγο» 163Βιβλιογραφία 181Πρόσθετη βιβλιογραφία 189