«Για την επιδημιολογία και την πρόληψη γενικώς, υπάρχουν πολύ αξιόλογα βιβλία που έχουν εκδοθεί κυρίως από το Εργαστήριο Υγιεινής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τον καθηγητή Δ. Τριχόπουλο, θεωρήθηκε όμως ότι υπάρχει χώρος στην ελληνική βιβλιογραφία για ένα βιβλίο που να ασχολείται ειδικά με την επιδημιολογία των καρδιαγγειακών νοσημάτων και, ειδικότερα, με την κλινική επιδημιολογία και τις μεθόδους και τις δυνατότητες πρόληψης. Κρίθηκε, κατά συνέπεια, ότι ένα βιβλίο που να πραγματεύεται δεδομένα κλινικής επιδημιολογίας των καρδιαγγειακών νοσημάτων και να παρουσιάζει τις βασικές αρχές και τις μεθόδους πρόληψής τους θα συμπλήρωνε κάποιες από τις ελλείψεις στον χώρο αυτό. Έτσι, αποφασίστηκε να προχωρήσουμε μαζί, στη συγγραφή του βιβλίου αυτού».

Λ.Π. Ανθόπουλος
Π.Λ. Ανθόπουλος

Περιεχόμενα
Ευχαριστίες vii
Πρόλογος ix
Βιβλιογραφικές παραπομπές των συγγραφέων σχετιζόμενες με την επιδημιολογία και την πρόληψη xiii
Γενικό μέρος Α
1 Επιδημιολογία 3
Εισαγωγικά 3
1. Επιπολασμός επίπτωση (αιτιών θανάτου) 5
Διαφορές μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων περιοχών 5
2. Σχόλια για την αρτηριακή υπέρταση και την αθηροσκλήρωση (ως αιτιών θανάτου στους πίνακες) 7
3. Συχνά χρησιμοποιούμενοι όροι στην επιδημιολογία 12
2 Πρόληψη 17
Εισαγωγικά 17
1. Αποτελέσματα από την εφαρμογή προληπτικών μέτρων 18
2. Συχνά χρησιμοποιούμενοι όροι στην πρόληψη 18
3. Προληπτική ιατρική στην πράξη 19
3 Καρδιαγγειακά νοσήματα (συγγενή και επίκτητα) 25
1. Συγγενή καρδιαγγειακά νοσήματα 26
2. Επίκτητα καρδιαγγειακά νοσήματα 27
3. Συχνά χρησιμοποιούμενοι όροι στα καρδιαγγειακά νοσήματα 28
4 Αποτελούν επιδημία τα καρδιαγγειακά νοσήματα 33
1. Ο ρόλος της δημόσιας υγείας 33
5 Μέγεθος του προβλήματος 37
Εισαγωγικά 37
1 μερικές αντιρρήσεις για το χαρακτηρισμό των καρδιαγγειακών νοσημάτων ως επιδημικών 37
2 επιδημικά καρδιαγγειακά νοσήματα επιδημιολογικές μελέτες 38
6 Επιδημικά καρδιαγγειακά νοσήματα-κατάταξη 47
Εισαγωγικά 47
Ειδικό μέρος Β
1 Επιδημιολογία και ρπόληψη των καρδιακών νοσημάτων 53
1. Εισαγωγικά 53
1. Ενθαρρυντικές ενδείξεις για την πρόληψη (evidence) 53
2. Ο ρόλος της μετα-ανάλυσης 54
2. Προσδοκίες από τις προόδους της γενετικής 57
3. Προγράμματα πρόληψης θεωρία και πράξη 61
2 Αιτιολογία των καρδιαγγειακών νοσημάτων 67
1. Αιτιότητα γενικώς 67
3 Αιτιολογία και αιτιότητα στην ιατρική77
4 Αιτιολογία και αιτιότητα στην επιδημιολογία 81
1. Αιτιότητα και αιτιολογικοί παράγοντες 81
2. Παράγοντες κινδύνου 84
5 Αθηροθρομβωτική νόσος 89
1. Αιτιότητα και αιτιολογικοί παράγοντες 89
6 "Νεώτεροι" παράγοντες κινδύνου των καρδιαγγειακών νοσημάτων 99
Εισαγωγικά 99
1. Αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης 102
2. Αυξημένα επίπεδα λιποπρωτεΐνης α {lipoproteine little α = lp(α)} 104
3. Αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων 107
4. Υπερπηκτικότητα και μειωμένη δραστηριότητα του ινωδολυτικού μηχανισμού 109
5. Υπερτροφία της αριστεράς κοιλίας 111
6. Λοιμώδεις παράγοντες δείκτες φλεγμονής 113
7. Οξειδωτικό stress 116
8. Επίλογος 119
7 Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου 121
Εισαγωγικά 121
1. Ηλικία 124
2. Φύλο 130
3. Κληρονομικότητα και κληρονομική επιβάρυνση 133
8 Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου 137
1 Πρόληψη διόρθωση των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου 137
2 Πρόληψη της χρήσης του καπνού 138
3 Πρόληψη της αρτηριακής υπέρτασης 146
4 Πρόληψη και διόρθωση των δυσλιπιδιαιμιών 163
5 Πρόληψη της παχυσαρκίας 169
6 Παχυσαρκία καθιστική ζωή και κυκλοφορικό σύστημα 172
7 Πρόληψη της καθιστικής ζωής – μυϊκή δραστηριότητα 176
8 Πρόληψη – διόρθωση των ψυχοκοινωνικών παραγόντων 181
9 Πρόληψη – θεραπεία της υπερουριχαιμίας και της ουρικής αρθριτίδας 186
9 Πρόληψη της καρδιακής ανεπάρκειας 189
10 Πρόληψη-θεραπεία των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων 199
11 Πρόληψη του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου 207
12 Πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη 211
13 Πρόληψη των άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων 221
1 Πρόληψη του αιφνιδίου θανάτου κατά τη μυϊκή άσκηση και την άθληση 223
2 Πρόληψη της λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας 227
3 Πρόληψη του ρευματικού πυρετού και της ρευματικής καρδιοπάθειας 230
4 Πρόληψη των παθήσεων των περιφερικών αρτηριών 232
5 Πρόληψη των παθήσεων του φλεβικού συστήματος 236
6 Πρόληψη και θεραπεία του θρομβεμβολικού συνδρόμου και της πνευμονικής εμβολής 241
Παράδοξη εμβολή 242
Επίλογος 246
Παραρτήματα 249
Γλωσσάριο 257
Ευρετήριο 279